Blog 9 – Hakuna Matata

Jambo my dear familie en mukwano’s!

Daar ik nu 1/4e Keniaan, 1/4e Muganda, 1/4e Engels en 1/4e Nederlands ben geworden, heb ik de aanhef van mijn viernalaatste blog in alle vier de talen geschreven. Voor de minder ontwikkelden zal ik de zin even vertalen: ‘Hallo mijn lieve familie en vrienden’ waarvan ‘Jambo’ Swahili (meest gesproken taal in Kenia) is en ‘Mukwano’ Luganda.

De Swahili naam die ik mijn verslag heb gegeven, komt u vast allemaal bekend voor: ‘Hakuna Matata’. Het betekent geen zorgen en typeert wel de hele cultuur hier in Afrika. Je kunt hier heel moeilijk controle op alles hebben. Dat begint al bij het maken van afspraken met anderen, je moet er maar op vertrouwen dat diegene komt en tja, anders komt het een andere keer wel weer goed. Je moet er maar op vertrouwen dat de post die je verstuurt aankomt, tja en anders niet.. Je moet er maar op vertrouwen dat de boda boda bestuurder netjes rijdt en niet gedronken heeft, dat de prijs die een verkoper zegt ook werkelijk klopt, dat iemand aardig tegen je doet omdat hij/zij je aardig vindt of omdat je blank bent, dat het eten wat in een “restaurant” voor je gemaakt wordt ook echt eetbaar is en ga zo maar door.

Vorige week donderdag alweer zijn we voor een korte vakantie naar Kenia geweest, om daar woensdag weer van terug te komen. Ook in deze vakantie heb ik gemerkt hoe erg je hier afhankelijk bent van vertrouwen op anderen. Dat begon al bij het achterlaten van de spullen. Op ons luxe huis in Mpumedde zit wel een gewoon slot, maar verder geen beveiliging of zoiets. Dus we hebben alle kostbare spullen goed in onze koffers gedaan, koffers op slot gedaan, onder het bed verstopt en dan maar hopenbiddensmeken dat alles daar zou blijven liggen. En ja hoor, bij terugkomst – een week later – lagen zelfs alle kruimels nog op de plek waar we ze hadden achtergelaten. Het enige wat anders was, was dat onze waterkannen (gevuld voor nood, maar zonder deksel) een zwembad voor kakkerklakken waren geworden…

We hadden het geluk dat Paul en Willem ook op vakantie naar Kenia gingen en wij met hen mee konden rijden. Zij gingen, samen met een aantal ex-straatjongens, voor een paar dagen naar Kisumu. Wij hebben de eerste paar dagen hun programma gevolgd en allerlei organisaties en bijzonderheden van Kisumu bekeken.
Een voorbeeld van de ‘hakuna matata’ spirit was, dat we de tweede dag in een restaurant (met houten planken in elkaar gezet hutje) uit eten gingen, waar alleen vis geserveerd werd. Nu moet ik u allen bekennen dat ik geen grote liefhebber van vis ben, maar hier toch zo veel mogelijk van het land wilde zien, proeven en beleven, dat ik mij over mijn aanstelleritus heen zette en gewoon die vis ging eten. Op een groot bord werd een – naar mijn idee nog half levende – vis onder een laag groente voor ons neus gezet en mochten we beginnen aan het ontleden van het beest. En dan maar vertrouwen dat het goed is wat je eet. Naar mijn verbazing vond ik het eigenlijk nog best lekker ook. Sil, de dairdevil, ging nog een stapje verder en vertrouwde onze Keniaanse vrienden erop dat het oog ook een heerlijk stukje zoetigheid zou zijn. Zij heeft dus ook het glibberige oog naar binnen gewerkt, waar ze 2 uur later nog van stond te rillen…
In Kisumu sliepen we bij gastgezinnen, waarbij je er ook maar weer op moet vertrouwen dat je op een goede veilige plek terecht komt. Dat kwamen we zeker. We hebben 3 nachten in een supermooi, groot huis mogen slapen mét eigen badkamer én bad én schone lekker ruikende omgeving én elke ochtend en avond een heerlijke maaltijd.
In Kisumu hebben we ook kennis mogen maken met de zogenaamde ‘toek toek’: een overdekte brommer die een geluid van jewelste maakt en al hobbelend de stad door crost. Mensen zitten hierin gepropt alsof ze een wedstrijd doen wie de meeste mensen in het voertuig krijgt. Toen we één keer over een hobbel reden, vlogen we zo enthousiast de lucht in dat sil haar hoofd stootte tegen de ijzeren bovenkant. Sorry sorry! (dat zeggen ze hier altijd als ze medelijden met iemand hebben)
We hebben mooie grote organisaties gezien die zich inzetten voor weeskinderen en straatkinderen in Kisumu.
’s Zondags zijn we naar een katholieke dienst geweest waarbij de kerk propproppropvol zat, ik bijna geen plek meer had om te staan en er voor de deur nog zeker 20 mensen stonden die er niet meer bij pasten. Het was een heel vrolijke dienst met een koor en een groepje dansende kinderen, erg leuk! Gelijk na de dienst zijn we gesneld naar de bus die ons naar Nairobi zou brengen.

Ook in de bus moest ik maar proberen relaxed te blijven. Sowieso is de weg in Kisumu gelijk een zwijnenstal, alleen maar bestaande uit hobbels en kuilen. Naar mijn idee had de bus zijn beste tijd ook al wel gehad, maarja hier in Afrika kunnen ook totallosse auto’s nog nuttig gebruikt worden. Toen we hobbelig Kisumu uit waren, werden de wegen alleen nog maar gevaarlijker. We reden in de bergen over wegen langs ravijnen. Aan de zijkanten van de wegen was nergens een vangrail te bekennen, maar dat leek de buschauffeur (en alle andere bestuurders op de weg) niets uit te maken. Bestuurders halen elkaar hier zonder pardon in, ook in bochten langs ravijnen, terwijl er op de tegenliggende weg (waar ze inhalen) iemand bijna tegen hen aanrijdt. Levensgevaarlijk natuurlijk, dus in die 9 uur durende busrit heb ik niet echt rustig bij kunnen slapen ofzo.. Wel avontuurlijk!

Na deze bewogen busrit kwamen we aan in het centrum van Nairobi, waar we werden opgehaald door Charles, de man bij wie we zouden overnachten. Het was een net geklede zakenman die ons vol enthousiasme veel over Nairobi vertelde. De stad is veeel en veel meer ontwikkeld dan de rest van Kenia en al helemaal veel meer dan Oeganda. De stad ziet er vergelijkbaar uit als bijvoorbeeld Brussel ofzo. Mensen zijn hier veel meer op zichzelf gericht dan in Oeganda, hebben het druk met van alles en lopen al stressend de stad door, net zoiets als op een drukke dag in Amsterdam. In Oeganda is dit echt het tegenovergestelde: mensen lopen aaaltijd heel relaxed, zeggen tegen iedereen gedag en maken vaak onderweg even een praatje.. Een wandeling waar je in Nairobi 5 minuutjes over zou doen, duurt in Makenke vrijwel een half uur, niet overdreven.
Charles bracht ons naar zijn huis, waarin we kennis maakten met zijn vrouw, zijn 1-jarige dochtertje en, jawel, EEN TELEVISIE!! Na twee maanden konden we eindelijk weer het nieuws kijken, de Keniaanse Goede tijden slechte tijden én nickelodeon. Voor de kleine meid stond deze laatste zender vrijwel de hele dag aan. Dus we werden wakker met Dora en gingen naar bed met Spongebob Squarepants, dat is nog eens omgekeerde wereld met Mpumedde.
Met Charles hebben we een dieren weeshuis bezocht, waar we leeuwen, krokodillen en hyena’s van dichtbij konden bekijken. Ook hebben we de hoogste toren van Nairobi beklommen (met de lift) waarop we op het dak het uitzicht over heel de stad hadden!
De dag erna zijn we door andere kennissen van Sil rondgeleid langs verschillende projecten voor straatkinderen in Nairobi. Ook hebben we Kibera, de op een na grootste sloppenwijk in Afrika, bezocht. Heel erg om te zien hoe dicht mensen op elkaar kunnen leven, hoe vies een omgeving kan zijn (sil heeft zelfs in de mensenpoep gestaan), hoe onveilig je je kunt voelen op een plek en hoeveel kinderen er in en om deze plek gewoon op straat leven en slapen. Gelukkig om te zien dat veel Kenianen zich inzetten voor deze straatkinderen en opvang regelen en activiteiten voor deze kinderen organiseren. Zo was er een jongen die zelf vroeger op staat heeft geleefd, die nu acrobatiek lessen geeft aan de kinderen. De groepen die hij lesgeeft zijn zo goed, dat ze zelfs mee doen aan shows en wedstrijden.
Wij hebben ook verschillende shows mogen zien, was erg leuk om te zien!

We hadden een ticket geboekt om op woensdagochtend met de bus van de organisatie Kampala coach weer terug richting Oeganda te gaan. Dames en heren: als u de kans krijgt, boek NOOIT bij Kampala coach. We kwamen er netjes om half 7 aan, de bus zou om 7 uur vertrekken. Maar toen we er kwamen, vertelde de mensen van de organisatie dat er helemaal geen bus om 7 uur vertrekt en wij de volgende bus om 1 uur ’s middags konden boeken. Gelukkig waren wij niet de enigen en was er een klein groepje anderen dat dezelfde tijd dacht te vertrekken. Toen er na een poosje zelfs een echtpaar aan kwam lopen dat al vanaf zondag op een bus zat te wachten en nog steeds niet kon vertrekken, hebben we ons geld terug gevraagd en zijn we gesneld naar een andere organisatie waarbij we gelijk in een bus konden stappen en alsnog om 8 uur ’s ochtends konden vertrekken.
.. En weer zijn we die ontiegelijk gevaarlijke weg langs valleien gegaan met wegen zonder vangrails...

De dag erna hoorden we dat er een bus – die een dag later dan wij vertrokken was – ook van Nairobi naar Kampala reed en onderweg op deze gevaarlijke weg in het ravijn gevallen is. 41 doden en zeker 20 gewonden. Verschrikkelijk! En nog erger is, dat ik op internet las, dat er regelmatig ongelukken gebeuren met bussen op deze weg. Als ik dat had geweten, had ik nog wel even extra nagedacht voordat ik die bus in was gestapt....

Gelukkig kwamen we woensdagnacht, na een vijftienurige reis, weer veilig aan in Mpumedde. De plek waar ik mij intussen toch wel heel erg thuis voel. De plek waar iedereen heel relaxed leeft. De plek waar je je nergens zorgen om hoeft te maken. De plek waar iedereen je als blanke adoreerd en heel vrolijk aanspreekt. De plek waar kinderen je tegemoet rennen om je een dikke knuffel te geven. Yes!

De komende 3 weken zullen we nog van deze plek mogen genieten. Ik ben inmiddels elke week al vrolijk aan het lesgeven aan intussen al een groep van 30 a 40 kinderen. Ik leer hen liedjes als de Hokey Pokey e.d. en leer hen naast het groeten en zich voorstellen ook de dagen van de week, cijfers t/m 10, kledingstukken en lichaamsdelen. Heel leuk om te zien dat de kinderen het heel erg leuk vinden om naar de les te komen en ik nu al die liedjes door kinderen hoor zingen als ik in makenke rondloop. Sil is druk bezig met het aanleren van verschillende dansstukken aan groep 8. Daar help ik af en toe een beetje bij. Aanstaande woensdag hopen we een ‘ Makenke-dag’ te houden, net zoiets als we in Soweto hebben gedaan. Kindjes schminken enzo, oud-hollandse spelletjes doen, speelgoed uitdelen, dansen enz. Enz. Ben benieuwd!

Andere leuke dingetjes om te weten:
- We moeten ons op elke nieuwe plek waar we komen, voorstellen en vaak ook ons naam in een gastenboek schrijven. Omdat ik dat af en toe zat wordt, verzin ik ook wel weer eens wat anders. Zo heb ik mij een keer voorgesteld als: hello, my name is Marjorie, i lived for 10 years on the street but now i’m okay. Ook wil ik niet dat mensen zomaar mijn e-mail adres voor alles kunnen gebruiken dus ook daar wordt ik origineler in. Toen Sil en ik voor de zoveelste keer ons e-mail adres door moesten geven, schreef ik op mjcikbengekkehenkieniet@yahoo.com. Hierna moest sil nog op hetzelfde blad haar email adres schrijven en moest hier eigenlijk erg hard om lachen, maar kon dat natuurlijk niet laten merken, omdat de meneer van het gastenboek niet mocht merken dat ik iets verkeerds had opgeschreven..
- We wilden dolgraag een keer paardrijden in Oeganda, maar de eerste keer dat we hier naartoe wilden gaan zijn we ontzettend verdwaald geraakt en na een lange tocht aangekomen bij de manege, waar we te horen kregen dat er geen plek meer was om te rijden. Toen hebben we een afspraak gemaakt om de afgelopen vrijdag avond te gaan paardrijden. Het moment dat we op de boda stapten naar de manege, was nog een zonnig moment, maar tijdens de rit naar de manege brak de hemel open en waren we klets en klets nat (moet je je voorstellen, wij in onze topjes en korte broeken), konden we de weg naar de manege weer niet vinden en zijn we uiteindelijk maar weer omgekeerd om vrijwel onderkoeld en verzopen weer thuis te komen.. Leuk, paardrijden in Oeganda!
- Sil en ik hebben een ritje op de boda boda gemaakt, zelf, zonder hulp van een bestuurder! Een boda driver (die een oogje op sil heeft) heeft ons geleerd hoe we het gevaarte konden besturen. Ook dat kunnen we weer van ons wensenlijstje afstrepen.
- 3 afrikaanse jongens (vrienden uit Makenke) hebben voor ons gekookt in onze keuken. Erg leuk om te zien! Veel westerse dingen kennen ze nog niet. Zo vroegen ze of ik even het gas aan wilde zetten (zij kennen alleen het koken op kolen) en hebben we hen geleerd om met vork en mes te eten.

Mijn op drie na laatste blog zal ik weer over een week schrijven! Hoop dat jullie weer hebben genoten van bovenstaand avontuur en de foto’s!

Liefs! Marjorie